Hoe omgaan met borderline

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat 1% tot 1,7% van de mensen uit de algemene bevolking een borderline-persoonlijkheidsstoornis heeft. Anders dan veel mensen denken, komt deze stoornis evenveel voor bij mannen als bij vrouwen. Mensen met een borderline-persoonlijkheidsstoornis kunnen onderling ook erg van elkaar verschillen. Dit komt door een grote verscheidenheid aan symptomen en gedragingen die bij deze stoornis passen. Toch zijn er ook overeenkomsten.

Borderline persoonlijkheidsstoornis is een ernstige stoornis die tegenwoordig redelijk goed te behandelen is. Borderline komt vaak voor het eerst tot uiting tussen 18- en 25-jarige leeftijd: een levensfase met grote veranderingen op het gebied van relaties, werk en leefomgeving. Hoe eerder de diagnose wordt gesteld, hoe groter de kans op een succesvolle behandeling.

Wanneer je een borderline persoonlijkheidsstoornis hebt, voel je vaak niet in balans, maar erg instabiel en kun je (ook voor jezelf) soms onvoorspelbaar reageren. Je voelt je vaak snel afgewezen en bent bang om door mensen die belangrijk voor je zijn in de steek gelaten te worden. Je kunt sterk emotioneel reageren als dat dreigt te gebeuren. Soms houd je mensen daarmee ook op afstand. Je kunt last hebben van wantrouwen naar andere mensen toe en je laat je misschien door niemand echt kennen. Het is voor iemand met een borderline-persoonlijkheidsstoornis dan ook niet makkelijk om vriendschappen en relaties te behouden. Eigenlijk was dit al zo toen je jong was. Doorgaans heb je weinig grip op je emoties: de kleinste aanleiding kan je erg raken en je bijvoorbeeld onredelijk boos maken, zo boos dat je zin hebt om met dingen te gooien. Anderen vinden dan soms dat je overdrijft of te gevoelig reageert en zelf snapt je vaak ook niet goed waarom je zo emotioneel reageert. Je gevoeligheid maakt ook dat je soms impulsief reageert en dat je bijvoorbeeld dingen doet die schadelijk zijn voor jezelf of voor anderen. Zoals roekeloos autorijden of middelenmisbruik. Ook kan het voorkomen dat je jezelf snijdt, of op een andere manier beschadigt. Liever die pijn dan die leegte en pijn van binnen voelen. Maar de andere kant is ook waar. Soms lijkt je juist onaangeroerd door gebeurtenissen die mensen doorgaans erg van streek zouden maken. Op dat soort momenten voel je jezelf eerder vlak en gevoelloos. Je weet soms niet meer wie je nu eigenlijk bent en wat je voelt.

Wanneer je gevoelens en het idee over wie je bent steeds alle kanten op gaan, kost dat veel energie en stress. Mensen met een borderline-persoonlijkheidstoornis hebben dan ook vaak stress gerelateerd lichamelijke klachten en angststoornissen. Mensen met deze stoornis hebben ook vaker dan anderen een posttraumatische stress stoornis of een eetstoornis zoals boulimia. Verder hebben mensen met een borderline persoonlijkheidstoornis vaak last van somberheidsklachten. Ongeveer eenderde van de mensen met een borderline-persoonlijkheidsstoornis heeft minimaal één andere persoonlijkheidsstoornis. Ook blijkt uit onderzoek dat mensen met deze stoornis een veel grotere kans op misbruik van alcohol of andere middelen hebben dan anderen. Een borderline-persoonlijkheidsstoornis heeft vaak ook een negatieve invloed op je lichamelijke gezondheid.

Bordeline symptomen

• Instabiele relaties
• Zeer impulsief gedrag
• Gevoel van leegte en eenzaamheid
• Extreme verlatingsangst
• Zwart/wit denken
• Hevige stemmingswisselingen
• Suïcidale gedachten/pogingen
• Automutilatie
• Impulsiviteit
• Dissociatie en paranoïde ideeën

De mate waarin iemand last heeft van de verschillende kenmerken verschilt per persoon.

Diagnose

De diagnose borderline wordt vaak gesteld door een psycholoog na een psychodiagnostisch onderzoek. Een psychodiagnostisch onderzoek is een manier van onderzoek om na te gaan hoe je in elkaar zit, wat je sterke en minder sterke punten zijn op het gebied van intelligentie, persoonlijk functioneren, sociaal functioneren. Het bestaat uit verschillende gesprekken en de afname van vragenlijsten en ander onderzoeksmateriaal.

Behandeling

Als de diagnose is gesteld kan behandeling van start gaan. Eerst wordt in kaart gebracht wat precies de klachten zijn en wat jezelf van de behandeling verwacht. De behandeling verschilt per persoon. Hoe de behandeling er precies uitziet is afhankelijk van jouw hulpvraag en van de ernst en aard van jouw klachten. In overleg kunnen verschillende therapieën worden ingezet.

Kosten

psycholooglijn.nl/kosten